รู้หรือไม่ ความเผ็ด ไม่ใช่รสชาติ

ถ้าหากพูดถึงเรื่องรสชาติต่างๆนั้นก็คงหนีไม่พ้นรส หวาน เปรี้ยว เค็ม และเผ็ดอย่างแน่นอน และเมื่อพูดถึงรสเผ็ดแล้ว หลายคนก็อาจอยากเกิดความแซ่บแสบลิ้นขึ้นมา อีกทั้งพอนึกถึงเมนูอาหารแซ่บๆนี้ก็คงหนีไม่พ้นอาหารไทยนั่นเอง ไม่ว่าจะเป็น ต้มยำ แกงป่า ผัดเผ็ด ส้มตำ และอีกมากมาย เรียกได้ว่าอาหารไทยส่วนมากนั้นจะค่อนข้างมีรสเผ็ดที่โดดเด่น

แต่อย่างไรก็ตาม ความจริงแล้ว รสชาติต่างๆนั้นได้ถูกจำแนกพื้นฐานไว้เพียงแค่รส หวาน เปรี้ยว เค็ม และรสขมเพียงเท่านั้น ซึ่งหากนับการค้นพบใหม่ของญี่ปุ่นอย่างผงชูรสก็จะถือว่ามีรสอูมามิเพิ่มเข้ามาด้วย แต่ทั้งหมดนี้ก็ยังคงไม่มีรสเผ็ดอยู่ในนั้น ซึ่งนั่นเป็นเพราะว่าความเผ็ดนั้นไม่ใช่รสชาติ เพียงแต่เป็นอาการผิดปกติของลิ้นอย่างหนึ่งนั่นเอง

ความเผ็ดหรือรสเผ็ดนั้นเกิดจากอาการผิดปกติของลิ้น ซึ่งเมื่อลิ้นหรือร่างกายเราได้รับสารเคปไซซิน (Capsaicin) ที่มักพบในพริก โดยสารเคปไซซินนี้เป็นสารที่ให้ความแสบร้อน โดยแม้ไม่ได้นำเข้าปากก็รับรู้ได้ถึงความแสบร้อนนี้ได้เช่นกัน อย่างเช่น เวลาที่พริกถูกผิวหนังหรือโดนส่วนอื่นของร่างกายอย่างเช่นกระเพาะอาหาร เราจะรู้สึกแสบร้อนนั่นเอง

อย่างไรก็ตามการกินน้ำนั้นไม่ได้ช่วยให้หายเผ็ดได้ เนื่องจากสารเคปไซซินละลายในน้ำได้ไม่ดีเท่ากับการละลายในน้ำมัน และถ้าหากเราต้องการแก้เผ็ดนั้นก็ควรกินอาหารประเภทแป้งหรือน้ำมัน อาทิเช่น นม ผัก หรืออาจจะเป็นแกงใส่กะทิ ก็ได้ หรืออาจจะปล่อยไว้เฉยๆสักพัก เพื่อให้น้ำลายของเราจัดการกับความเผ็ดนี้เองก็ได้เช่นกัน

ทั้งนี้ พริกนั้นยังคงมีประโยชน์อยู่มากมาย ไม่ว่าจะเป็น วิตามินเอ วิตามินซี แคลเซียม และธาตุเหล็ก ที่ช่วยในการกระตุ้นให้ร่างกายหลังสารเอ็นดอร์ฟิน เพื่อบรรเทาอาการเจ็บปวด ไข้หวัด ช่วยลดน้ำมูก ละลายเสมหะ รวมไปถึงยังทำให้หลอดลมขยายตัวได้ดี พร้อมกับลดคอเรสเตอรอลได้อีกด้วย โดยทั้งหมดนี้จะมีประโยชน์ต่อคนที่มีโรคประจำตัวจำตัวอย่างเช่น หอบหืด ภูมิแพ้ และโรคอื่นๆที่เกี่ยวกับหลอดเลือด

สำหรับใครที่ไม่ชอบกินเผ็ดนั้น อาจใช้การลองกินแบบผสมประปรายกับเมนูต่างๆเพื่อช่วยลดความเผ็ดในมื้อต่างๆนั้นลง อีกทั้งเพื่อช่วยให้ร่างการปรับเมแทบอลิซึมได้ดียิ่งขึ้น แต่ทั้งนี้แล้ว ลิ้นของแต่ละคนนั้นยังมีความสามารถในการเผชิญกับสารเคปไซซินนั้นต่างกันไป อย่างบางคนอาจกินเผ็ดได้เพียงนิดเดียวแต่กลับรู้สึกว่าเผ็ดมาก ซึ่งแตกต่างกับบางคนที่กินจนหมดแล้ว กลับเพิ่งรับรู้ถึงความเผ็ดหรือเพิ่งจะรู้สักว่าเผ็ด ดังนั้นจึงควรปรับสมดุลของความเผ็ดให้เหมาะสมแก่ตนเองหรือควรเลือกรับประทานอาหารที่มีความเผ็ดในระดับที่ร่างกายเรารับได้